San Petri baseliza (Etxano)

San Petri baseliza
Kultura ondasuna
Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Oloritz
Koordenatuak	42°38′03″N 1°35′30″W
Historia eta erabilera
Irekiera	1150 (egutegi gregorianoa)
Elizbarrutia	Iruñea eta Tuterako artxidiozesia
Arkitektura
Estiloa	Arte erromanikoa
Ondarea
BIC	RI-51-0008305

San Petri baseliza Nafarroa Garaiko Orbaibar ibarreko Oloritz udalerriko Etxano herri hustuan kokatutako XII. mendeko kristiau eliza bat da. Erromaniko estiloa ditu.

Baseliza hau 1150 eta 1160 artean eraiki zuten. Aurrealdean eta kapiteletan apaingarri asko ditu. 1993ko, uztailaren 23an, Nafarroako Gobernuak monumentu izendatu zuen, Sailkatutako Kultura Ondasuna.

Historia

Baseliza honen historia ilunpetan galtzen da. Hipotesi asko landu da haren jatorria azaltzeko: monasterio baten eliza izan zela, herri baten eliza, Tenpluko Ordenaren ondasuna... Baieztapen hauek egiteko ez dira dokumentuak edo probak aurkitu. Antza, proposamen serioena Tomas Biurrun ikerlariak egin zuen bere El Arte románico en Navarra. Su aspecto monumental y educativo liburuan (Iruñea: Aramburu, 1936); haren ustez, Orbako jaunak sortuko zuen, jauregiaren kapera moduan. Baieztapen hau egiteko lau mende geroagoko dokumentu bat dago non zera irakurtzen den: Proceso de Martín Ximénez, señor del Palacio del lugar de Oricin - Contra - Pedro Ezpeleta, vecino de la villa de Olite - Criminal - Acusado de aber mandado sus criados rompiesen las puertas de la casa, casal, y vecindad con su torre y molino tierras y [heredades] de condición de hijos dalgo, que tiene el demandante perteneciente a dicho Palacio, en el lugar desolado de San Pedro de Echano en la baldorba y que no tubo la posesion en que [este] demandante de dicha vecindad. Aipatzen den jauregia elizarekin lotuta egongo zena izan zitekeen. Gainontzeko Etxanoren erreferentzietan ez dira datu gehiago aipatzen eta 1534an hutsik zegoela esaten da.

Eraikina

San Petri eliza nekazal inguruko erromanino estiloko eraikina dugu. Atari oso apainduta du, kapitelekin zein harburuekin. Estilo aldetik Loarreko gazteluko elizaren eragina ikusi dute espezialista batzuek San Petrin. Atariko apaingarriak eta kapitelak Estaban maisuaren lantegiko eskultoreek egin zituzten. Leodegarius maisuaren langileek, bestetik, habearteko hagaburuak landu zituzten.

Irudiak

• 
  Baselizaren atelada
• 
  Baselizaren zenbait hagaburu
• 
  Baselizaren erdiko dobelak
• 
  San Petri barrutik

Ikus gainera

• Etxano
• Oloritz
• Orbaibar
• Erdialdea

Kanpo estekak

• Datuak: Q5911206
• Multimedia: Hermitage of San Pedro de Echano / Q5911206